5 Ekim 2010 Salı

Operasyonel tanım

Öğrencilerime operasyonel tanımın ne olduğunu anlatmaya çalışıyorum. Türkçe içeriklerde aradım.  Bizim 30 sene önce öğrendiğimiz karşılığını bulamadım.  İngilizce içerikte buldum. Okuduklarımın ve yıllar önce öğrendiklerimin kısa bir özetini burada aktarayım.

Bir kavramı ölçülebilir duruma getirmeye operasyonel tanım (operational definiton) [işlevsel tanım] denir. 

 

Örnek verelim; “Hayal kırıklığı insanı öfkelendirir” deriz. Mutlak doğru olarak kabul edilebilir. Ne var ki bu cümleyi bilimsel olarak söylemek için hayal kırıklığı arttıkça öfkenin de artacağını ispatlamamız gerek.

Hiç kolay değil. Önce hayal kırıklığını sonra da öfkeyi ölçebilmeliyiz ki, biri artınca diğerinin de arttığını gösterebilelim.

Farklı insanlar bulunacak. Daha fazla hayal kırıklığı olanlar belirlenecek.  Onların gösterdiği öfke davranışı saptanacak. “Bu diğerinden daha fazla öfkelendi” diye ispatlayabilir duruma gelinecek.

Yani, yeterli sayıda örnek gösterip şöyle bir şema sunulmalı.

Zor bir örnek verdiğimin farkındayım. Ama bu gibi konularda tez hazırlayanların başka çareleri yok.

😀

Niye mi yazdım?

Bu kadar zor kavramları kenara bırakalım. Kime müşteri dediğimizde bile ortak kavrama ulaşmamızın ne kadar zor olduğunu biliyor musunuz? Oysa bunu saptamadan bazı (Müşteri Kimdir, R F M, Müşteri Kaybının Engellenmesi, Geri Kazanım gibi) CRM çalışmalarına hiç başlayamazsınız.

EKLEME (12 Kasım 2014)

Deniz Cem Önduygu, halk deyimlerinin işlevsel tanımlarını yayınlamış.

Mutlaka göz atılmalı.

operational-definition

EKLEME (2 Şubat 2023)

Sayın Özgür Alaz twitter’da “ağrının düzeyini belirlemek için, Mcgill ağrı sorgulaması diye bir yöntem varmış” diye haber verdi.

Aşağıdaki yorumları mutlaka okuyunuz.

😀

Etiketler: , , , ,

Kategori: CRM

“Operasyonel tanım” yazısına şu ana kadar 5 yorum yapılmış:

  1. Özlem Kılıç :
    5 Ekim 2010
    2:30 pm

    Hocam ,
    tanımı görünce istatistiksel bir veri ile sonatacagınızı düşünmemıştım….ama gayet yerınde olmuş….sevgiler………

  2. Bence kişi karara katılım oranı kadar müşteridir.
    Dolayısı ile bir müşteri aslında birden çok kişinin farklı oranlardaki toplamıdır.
    Şoföre xx petrol şirketi ile anlaşmam var oradan yakıt al dediğimde müşteri benim, git yakıt al dediğimde ise müşteri şofördür. xx petrol şirketinden al deyip istasyon sınırı getirmezsem hem ben hem de şoför belli oranlarda müşteridir.
    Yukarıdaki örnekte de ne kedi ne de sahibi müşteridir. Her ikisi de belli oranlarda o müşteriyi oluşturan elemanlardır.
    Yani bence müşteri dediğimiz fiziksel bir şey değil.
    (Senih Özkiper’in Kim Müşteridir yazısı altına yaptığı yorumu buraya kopyaladım. Uğur Özmen)

  3. Hayalkırıklığı öfkeye neden oluyor. Bunu en çok çağrı merkezleri ile yaşıyorum.

  4. operasyonel tanım : sosyal meselelerde ölçülemeyen olayları ölçülebilir hale getirerek onun üzerinde çalışıp olayı çözmektir. Örn: çin kralının kızına aşık olan bütün yönleriyle eşit sayılan 2 kişinin hangisinin daha fazla aşık olduğunu, o kızı gördüklerinde sırtlarından akan ter miktarı gözyaşı kalp ritmi gibi değerlerin ölçüsüyle anlamaya çalışmak gibi. aşık olan 2 kişiyi aynı özlelliklerde eşit kabul etmek bu böyle kabul edilmek zorunda

  5. Operasyonel tanımlar, gerek müşteri geri kazanımı, gerekse RFM çalışmalarının bel kemiğidir.

Yorum Yazın