Bugünlerde “Hayatında hiç girişim yapmamış, risk almamış akademisyenlerin girişimcilik eğitimi vermesi” üzerine çok sayıda aşağılama okuyorum. Bir hafta içinde 4 – 5 farklı kişinin Tweet’lerinde veya Facebook iletilerinde gördüm.

Girişimcilik eğitimi vermiyorum ama, düşünce sistemi açısından birkaç cümle etmek istiyorum.

😉

Ben de…

Hayatında araştırma metodları, modelleme ve tüme varım hakkında
hiçbir bilgi edinmemiş olanların genellemelerine bayılıyorum.

Ayrıca,

Hayatında tek bir gün bile ücretli çalışmamış genç girişimcilerin
“neden kurumlarda çalışmamalı” konulu konuşmalarına bayılıyorum.

.

Risk konusunda, çoook eski bir toplantıdan bahsedeceğim.

Bülent Eczacıbaşı “girişimcilik” konusunda kendisine sorulan bir soruya şu yanıtı vermişti:

“Girişimci hesaplayarak risk alan insandır. Bir dönemin en bilinen girişimcileri… Vehbi Koç, Sakıp Sabancı… babamın yakın arkadaşıydılar. Hepsi bir girişimden önce uzun uzun hesap kitap yaparlardı.

Girişimcilik kumar değildir.”.

Yazının devamında Vuslat Çamkerten‘in yorumu var.  Ona da göz atıverin.

😀

Türkiye’deki “girişimci ekosistemi” denen ortamın neden kısır kaldığının en güzel açıklaması bence girişimcilerin düşünce yapısıdır.

Yatırım alınca beyaz mercedes resmi yayılayıp “çocukuk aşkıma kavuştum” diyen; Dünya sağlık, ulaşım, akıllı şehirler, giyilebilir teknolojiler, eğitim, sıfır atık üretimi, siber-güvenlik vb. gibi oluşumların peşinde koşarken onsekizbinyediyüzseksenbeşinci e-ticaret sitesi açmaya çalışan; müşteri deneyimini düşünmeden gelir modeli anlatan; tüm odağını “bir yatırımcı ve exit” üzerine toplayan; akademik düşünceyi sürekli kötüleyip, her yanlışı bizzat kendisi tekrarlayarak öğrenen… ve kendisine girişimci diyenlerin oluşturduğu ortamdır bu EKOSİSTEM.

Umut Aydın’ın şu Tweet’i ile başlayan

ve tartışmalarla devam eden

tweet’leri sırayla okuyun.

🙁

Oluşmayan ekosistem nedeniyle en çok yatırımcıyı suçlayan binlerce “girişimci tweet’i” siz de okumuşsunuzdur.

Şimdi dönüp tekrar etrafınıza bakın. Girişimcilik eğitimi konusunu geçtim, her hangi bir konuda bilimsel araştırma yöntemleri ile ilerleyen kaç tane girişimci gördünüz?

[Neyse ki birkaç tane tanıyorum.] Siz diğerlerinden kaç tane tanıyorsunuz?

🙂

Projenin kuramsal tasarımını yaptım. Aynı projede birkaç tane “Türkiye’de ilk defa…” olacaktı (oldu nitekim 🙂 ). Tüm üçüncü taraflarla görüştüm. Özellikle de yüklenici olan IT firmaları ile. Altyapı çalışmaları sorunsuz yürümeye başladı.

İşin “operasyonel” kısımlarına geldi sıra… Bunların tamamını yardımcıma bıraktım. Yanıma geldiğinde 6 – 7 yıllık iş tecrübesi vardı ama hiç Pazarlama’da çalışmamıştı. Onu pazarlamacı olarak yetiştirmeyi amaçladım. Her fırsatta ayrıntılı olarak bakış açısı kazandırmaya çalışıyordum. Anlattım, anlattım… Olayların nasıl okunması gerektiğinden, sunum hazırlarken neye dikkat edileceğine kadar…

Operasyonel konuları ona bırakıp, sadece onun sıkıştığı noktalarda yardımına koşmayı tercih ediyordum. Hepimiz işi bizzat yaparak öğrenmiştik. Ona bıraktım. Eski elemanlarıma söz ettiğimde “Siz her bir sayfanın mizanpajına, harflerin punto büyüklüğüne karışmadınız mı?… Kesinlikle inanmayız.” dediler.

Önemli zamanlarda olaya giriyor, onun zarar görmesini engellemeye çalışıyordum. Kısa sürede, pazarlama uzmanı arkadaşlarım bile “tecrübeli” dediler. Sadece bir yıl içinde…

Sonraları “Her işi ben yapıyorum. Uğur bey sadece konuşuyor” dediğine dair dedikodular geldi kulağıma… Onu savunmaya, hatta övmeye devam ettim. Bana “Siz olmazsanız proje yürümez. Sizin vizyonunuz, sizin yol planınız…” deyip duruyordu. Arkamdan konuşmanın ise dozunu iyice artırdı.

Birgün, bir yandan kahve içiyor, bir yandan ofisteki insanları konuşuyorduk.
– Benim hakkımda ne düşünüyorsunuz?” diye sordu.

Gülümseyerek ona baktım… “Sen arkamdan bin türlü numara çevirirken, ben her cephede seni savunmaya devam ediyorum. Bunu yapmaya da devam edeceğim. Sana değil, kendime saygım olduğu için…” demedim.

– Senin hakkında ne düşündüğümü söyleyemem…” dedim… “Ama şunu söyleyebilirim. Senin sayende, kendim için çok güzel şeyler düşünüyorum.”

.

Profesyonel yaşantımın ilk yıllarında çok haşarı idim. Bugün anımsamaktan memnun olmadığım şeyler yaptım. Dersimi aldım. Bedelini (çoğunlukla ağır şekilde) ödedim.

Bunlardan biri şöyleydi:

Okul’dan ayrılmış, İstanbul’da bir işe yeni girmiştim. Şirketin yeni dönem yemeğine rastladım.
Genel Müdür Sekreteri beni yanına çağırdı ve “Arkadaşlar biliyor. Siz yeni geldiğiniz için ben söyleyeyim. M. Restoran’da şirket yemeği yapılacak.” dedi.

İstanbul’a yeni gelmişim, hiçbir yeri bilmiyorum. Bu nedenle adres sordum. Söylediler.
“Büyükdere Caddesi, numara xx” Ankara ölçülerinde düşünüyordum. Büyükdere Caddesi’nin Mecidiyeköy’den Sarıyer’e kadar uzanan bir cadde olduğunu bile bilmiyordum. Aynı cehalet içinde sordum.
“Saat kaçta biter acaba?”
“Gece yarısına kadar sürer.”
“Her halde gelemem. İstanbul’u hiç bilmiyorum. Nasıl gelip döneceğimi bilemem.”
“Şirket yemeğine, diğer illerde çalışan arkadaşlarımız da gelirler. Aramıza yeni katılan biri olarak, mutlaka orada bulunmalısınız.”
“Anladım da, ben gelemeyeceğim her halde…”
“Ben bu yemeğe katılmanız gerektiğini Genel Müdür Sekreteri olarak söylüyorum.”

İşte bu noktada dayanamadım. Aklımca “kendini unvanı ile eşleştiren hanıma ders vermeye” kalktım. Kara-mizah bir uslup ile yanıtladım. “Hay Allah, ben de Ayşe hanım söylüyor gibi dinliyordum.”

Sonraki haftalar “acı var acı” şeklinde… Genel Müdür Sekreterinin etki alanının, yeni mezun bir ukala tarafından öğrenilmesi… Bir yıla yakın süren bir “burun sürtülme” süreci…