Dün akşam, 22.30 – 24.00 arasında Kahraman Uğurlu’nun radyo yayınına İsmail Hakkı Polat ve Hamza Şamlıoğlu ile birlikte konuk oldum.

Konu Gazetelerin Geleceği idi. Dinleyenler “çok beğendiklerini” yazdılar. Bizi izleyenlere ve sosyal mecralar üzerinden katkıda bulunanlara teşekkürler.

Bu konunun seçilme nedenleri

• Radikal’in kağıt gazeteye son vermesi
• Hürriyet’in internet yayınına üyelik koyması

idi.

Farklı yönlere giden uygulamaları tartıştık. Sohbetin tamamını şuradan izleyebilirsiniz.

Sohbet sırasında üzerinde durduğum birkaç noktayı burada özetlemek istiyorum.

🙂

Gazeteler önce ne sattıklarını, yani ana işlevlerinin ne olduğunu bilmek zorunda. Gazetenin işi reklamveren ile okur kitlesini buluşturmak. Daha sert bir ifadeyle, okur kitlesini reklamveren’e satarak yaşıyorlar. Ayrıntısı şurada

• Ek bilgi: Sosyal medya diyoruz. Geleneksel medya diyoruz. Medya aslında (sonunda –lar yok ama) çoğul kelime. Tekil kelimesi medyum. Veri veya malumatı saklayan ve teslim eden anlamına geliyor. Kısaca iletişim aracısı diyebiliriz.

Gazetenin amacı okur ile reklamvereni aynı ortamda buluşturmak olduğundan, kağıt sadece bir taşıyıcı.

Yazarlar ise hedef kitlenin oraya sürekli gelmesini sağlayan unsurlar.

😉

Eğer yazarlar “kağıttan dijitale geçiş = kapanma” diye düşünüyorlarsa, ana işlevlerini bilmediklerini düşünebiliriz.

Eğer gazete patronları “kağıttan dijitale geçtikleri için yazarların ücretlerinde indirim yapıyorlarsa” hem işlerini bilmediklerini, hem de zaten azalan maliyetlerle daha rahat ödeme yapabilecekken fırsat yaratıp keselerini şişirdiklerini söyleyebiliriz.

Her ikisi de aynı kapıya çıkıyor. Pazarlama Miyopluğu. Yani gazeteciliğin asıl işinin haber aracılığı ve buluşturma ortamı olduğunu bilmeyip, kağıt üzerine basılı malumatın iletilmesi olduğunu zannetmek.

• Ek bilgi: Pazarlama Miyopluğu, dünyada en çok alıntı yapılan makaledir. Kısa özeti şurada. Okuyun ve işinizi yanlış tanımlamayın.

Gazeteciler ve patronları işlerini doğru tanımlasalar neler farkeder.

Öncelikle hedef kitleyi belirlemeye çalışırlar. Hedef kitlesi zaten okumayan, TV’de dizi seyreden bir gazetenin yaşama şansı yok. Asıl rakibi internet veya sosyal mecralar değil. Onların elindeki reklam gelirlerini TV’ye kaptıracaklarını öngörmemiz gerekir.

“Her şey dijitalde, bu nedenle gazeteler kapanacak” diyenlere de burada birkaç cümlem var. Önemli olan hedef kitlenin nerede olduğudur. Onların hedef kitlesi, tweet atmak ve facebook’da böbürlenmek dışında dijital mecraları kullanmıyorlarsa, “Her şey internet’te” demenin alemi yok. O gazetelerin reklam gelirlerini dijital’e değil TV’ye kaptıracaklarını öngörmek için uzman olmak gereksiz.

• Ek bilgi: Geçen sene bir toplantıda, iPhone kullananların %40’a yakınının sadece uygulamalar veya sosyal mecralardaki linkler ile internet’e girdiğini, hemen hiç Google veya başka arama motoru kullanmadığını dinlemiştim. Önceden verilenler dışında bir arama – araştırma yapmadıklarına bakarak onlar için “her şey dijital’de” demek iyimserlik oluyor.

😉

Özeti şöyle noktalayalım. Gazeteler içerik sağlamıyor diyoruz ama içeriği de hedef kitleye göre saptamak gerek.  Bu nedenle Radikal’in hedef kitlesi nisbeten eğitimli olduğu için dijital’den başka çaresi yok. Ama Hürriyet’in rakibi web değil TV.

😛

Yukarıda sadece kendi söylemlerimi yazdım. Siz yine yayını baştan sona dinleyin.

🙂