Yenikapı adının nereden geldiğini muhtemelen biliyorsunuzdur? Bilmiyorsanız Google teyzeye sorun. Tek bir öykünün türevlerini okuyacaksınız. Son bölümünü özetleyeyim.

😉

IV. Murat, bir falcıya şehre nereden gireceğini sormuş. “Hangisi olduğunu söylersem başkasından girersiniz” diyen falcı bir kağıda yazıp “Şehre girdikten sonra okuyun” diyerek vermiş.

IV. Murat sahile çıktığı yerde askerlerine “Surlara yeni bir kapı açılsın! İstanbul’a oradan gireceğim” emrini vermiş. Kapı hemen açılmış.  IV. Murat içeri girdikten sonra cebindeki kağıda bakmış. Şu yazılı: “Hünkar’ım, yeni kapınız hayırlı olsun!”

🙂

Öykünün tamamı okunduğunda çeşitli gaddarlık gösterileri de yer almakta. Lakin benim üzerinde durduğum konu, işin gaddarlık kısmı değil, güç gösterisi ve kaynak israfı tarafı.

Bir falcıyı yanıltmak için, surların önüne dikilip “şuradan yeni bir kapı açın” talimatının verilmesi.

😉

Muhtemelen sadece bir öyküleştirme (story telling) işidir. Yine de bunu hevesle anlatanlara şu soruları sormaktan kendimi alamayacağım.

Tamam, bunu yaptıracak gücü var ama… yapılması gereken bu mu? Oralarda gerçekten bir kapı olmalı mı? Kapının olması gereken doğru yer, tam orası mı? Maliyetine değdi mi? Yoksa hiç bir zaman bir maliyeti olduğu düşünülmedi mi? Tıpkı sanal bir oyun oynar gibi mi geldi ona?

😛

Defalarca duyduğum bu öykü aklıma yukarıdaki sorularla birlikte bir şey daha getirir:

Yönettiklerine kendisini gücüyle ispatlamak için çabalayan her yöneticinin aslında ne kadar korkunç olduğunun bilinmemesi… Bu davranışı eleştirmek yerine hayranlık duyulması…

😀

Harvard, Stanford, MIT, Yale, Cornell, Cambirdge, Oxford veya dünyanın önde gelen okulları bedava olsaydı…

Okul bedava olsa; mevcut kalitesinden hiç ödün vermese, ama sınıfta kalındığı takdirde, bugünkü (örneğin yıllık 50.000 dolar) fiyatının 2 katı mutlaka ödense; ödenmediği takdirde, dolandırıcılık gibi ağır suç sayılsaydı.

Yine “o okullarda okumak için başvururdum” diyebiliyor musunuz?

😉

Bu örneği, Türkiye’nin saygın okulları için de uygulayabilirsiniz. Devlet okulu olup olmamasına bakmaksızın, hepsi bedava olsa ama sınıfta kalındığında 40 bin TL geri ödeme zorunluğu gelse…

Yine “o okullarda okumak için başvururdum” diyemiyorsanız… bir kaynağı boşa harcıyorsunuz veya harcayacaksınız.

Ya kendinizin, ya anne-babanızın, ya da ülkenin (ya da hepsinin birden) kaynağı boşa gidiyordur.

🙁

Kişisel sorgulama notlarım

Varsayalım ki, çok gerekli bir altyapı projesi için kaynağınız yok.

Yandaş birinin arazisine kıyak geçersiniz. Oraya yol yaparsınız, belediye otobüsü koyarsınız, elektrik ve su ulaştırırsınız, 20 kat yapma izni verirsiniz.

Adam 3 kazanacağına 23 kazanır. Farkın bir kısmını bağışlar. Böylece altyapı için kaynak yaratılır.

Siz vergileri artırmadan projeyi yaparsınız.

😉

Yasa dışı birşey yoktur. Ama “ahlaka uygun mu” diye sorarsanız…

Ahlaka uygun şekilde de kaynak yaratılır. Neredeyse aynı yöntemle… Ama bir yandaşı servet sahibi yapmadan…

😉

Resim şuradan alıntıdır.